ใน football หนึ่งทีมมีผู้เล่น 11 คน เป็นมี ผู้รักษาประตู1 คน และผู้เล่นตำแหน่งอื่นอีก 10 คน ซึ่งประกอบด้วยผู้ที่ทำหน้าที่ป้องกัน ( กองหลัง) ผู้อยู่แดนกลาง (กองกลาง) และผู้บุก (กองหน้า) แล้วแต่ระบบแผนที่ใช้ โดยตำแหน่งเหล่านั้นจะบ่งบอกถึงหน้าที่และพื้นที่ในการเล่นของตำแหน่งนั้น

โดยตอนแรกจะมีแค่ตำแหน่งกองหน้า , ฮาล์ฟแบ็ก และทรีควอเตอร์แบ็ก ช่วงแรกที่มีชื่ออย่างนี้เพราะว่า สมัยนั้นเป็นช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 ระบบ 2–3–5 เป็นที่นิยมอย่างกว้างขวาง การป้องกันจะมีฟุลแบ็กที่รู้จักกันในชื่อกองหลังฝั่งซ้ายและกองหลังฝั่งขวา แดนกลางจะมีเลฟต์ฮาล์ฟ เซ็นเตอร์ฮาล์ฟและไรต์ฮาล์ฟ และในแนวบุกจะเป็นเอาต์ไซด์เลฟต์ อินไซด์เลฟต์ , กองหน้าตรงกลาง , อินไซด์ไรต์ และเอาต์ไซด์ไรต์ หลังจากนั้นรูปแบบระบบก็พัฒนาไปจนมีชื่อตำแหน่งมากมาย อย่างเมื่อต้นคริสต์ทศวรรษ 1970 คำว่า "ฮาล์ฟแบ็ก" ได้เปลี่ยนมาใช้คำว่า "กองกลาง" กับตำแหน่งที่เล่นในแดนกลางทั้งกลางสนามและริมเส้น กองกลางตัวกลางได้ถูกพัฒนาขึ้นอีกกลายเป็นกองกลางตัวบุกและกองกลางตัวรับ 

ในเกมสมัยใหม่ ตำแหน่งในฟุตบอลได้กำหนดไว้อย่างเคร่งครัดเหมือนรักบี้หรืออเมริกันฟุตบอล ถึงอย่างนั้นนักเตะส่วนใหญ่มักเล่นในตำแหน่งเดิมตลอดการค้าแข้งของพวกเขา เพราะในแต่ล่ะตำแหน่งนั้นใช้ทักษะและความสามารถทางร่างกายไม่เหมือนกัน แต่ก็มีนักฟุตบอลบางพวกที่เล่นได้หลายตำแหน่ง ซึ่งถึงเรียกว่า "นักเตะสารพัดประโยชน์"

 

แผนการเล่นดังต่อไปนี้ใช้ในฟุตบอลสมัยใหม่ รูปแบบจะมีความยืดหยุ่นตามความต้องการของทีมตามผู้เล่นที่มีอยู่ และตำแหน่งของผู้เล่นเปลี่ยนแปลงไป เช่นเดียวกันกับการแทนกองหลังแบบดั้งเดิมด้วย สวีปเปอร์

แผนการเล่นสมัยใหม่ก็จะมีเล่นหลากหลายรูปเเบบขึ้นอยู่กับผู้จัดทีมของทีมนั้นๆ จะมีรูปเเบบการเล่นที่ใช่อยู่ในปัจจุบันอยู่ 6 รูปเเบบที่นิยมกัน

 

1. 4–4–2

 

 

รูปเเบบจำลองตำเเหน่งของผู้เล่นกีฬาฟุตบอล
รูปเเบบการเเผนเล่น 4-4-2

 

 

 

แผนการเล่นนี้เป็นแผนการเล่นทั่วไปในฟุตบอลยุค 1990 และต้นยุค 2000 อีกทั้งเป็นที่มาของนิตยสารชื่อดัง โฟร์โฟร์ทู โดยผู้เล่นกองกลางจะต้องช่วยในเกมรับและรุก โดยอาจจะมีกองกลางตัวกลาง 1 คนที่คอยเล่นเกมรุกและช่วยเหลือกองหน้า ส่วนที่เหลือจะคอยคุมเกมและป้องกันกองหลัง ส่วนผู้เล่นกองกลางด้านกว้างทั้ง 2 คนจะวิ่งไปยังด้านกว้างและคอยเปิดบอลเข้าสู่พื้นที่เขตโทษ หรือช่วยเหลือฟุลแบ็ก ในการแข่งขันฟุตบอลยุโรป มีการใช้แผนการเล่น 4–4–2 เช่น เอซี มิลาน ที่คุมทีมโดย อาร์รีโก ซัคคี และ ฟาบีโอ กาเปลโล ซึ่งได้แชมป์ ยูโรเปียนคัพ 3 สมัย, อินเตอร์คอนติเนนทัลคัพ 2 สมัย และ ยูฟ่าซูเปอร์คัพ 3 สมัย ระหว่างปี ค.ศ. 1988 ถึง ค.ศ. 1995 ทำให้เป็นที่นิยมในประเทศอิตาลีตั้งแต่ช่วงปลายยุค 1980 ถึงต้นยุค 1990

ในปัจจุบันแผนการเล่น 4–4–2 ได้ถูกพัฒนามาอยู่ในรูปแบบของแผนการเล่น 4–2–3–1 ในปี ค.ศ. 2010 ไม่มีทีมแชมป์ในลีกของประเทศสเปน, ประเทศอังกฤษ และประเทศอิตาลี หรือแม้แต่ยูฟ่าแชมเปียนส์ลีก ทีมใด ที่ใช้แผนการเล่นนี้ หลังจากการที่ทีมชาติอังกฤษได้แพ้ให้กับเยอรมนีที่ใช้แผนการเล่น 4–2–3–1 ในฟุตบอลโลก 2010 ฟาบีโอ กาเปลโล ผู้จัดการทีมชาติอังกฤษที่เคยประสบความสำเร็จกับแผนการเล่น 4–4–2 เมื่อคุมทีมเอซี มิลาน ได้วิพากษ์วิจารณ์ว่าแผนการเล่น 4–4–2 ได้ล้าสมัยไปแล้ว

อย่างไรก็ดี แผนการเล่น 4–4–2 ยังคงเป็นแผนกานเล่นที่คุมพื้นที่ด้านกว้างของสนามทั้งหมดจากผู้เล่นที่มากกว่าได้ ซึ่งในปัจจุบันเริ่มมีการนำกลับมาใช้อีกครั้งดังเห็นได้จาก อัตเลติโกเดมาดริด ของ ดิเอโก ซิเมโอเน, เรอัลมาดริด ของ การ์โล อันเชลอตตี และ เลสเตอร์ซิตี ของ เกลาดีโอ รานีเอรี

 

2. 4–4–1–1

 

รูปเเบบจำลองตำเเหน่งของผู้เล่นกีฬาฟุตบอล
รูปเเบบการเเผนเล่น 4-4-1-1

 

 

เป็นแผนการเล่นในอีกรูปแบบหนึ่งของแผนการเล่น 4–4–2 ที่มีกองหน้า 1 คนเป็นกองหน้าตัวต่ำ โดยยืนอยู่ด้านหลังของกองหน้า โดยกองหน้าคนที่สองจะคอยสร้างสรรค์เกม และวิ่งไปยังตำแหน่งกองกลางเพื่อเก็บบอล ก่อนที่จะส่งบอลให้เพื่อหรือเลี้ยงบอลไปด้านหน้า การตีความของแผนการเล่น 4–4–1–1 อาจจะสับสนเล็กน้อย โดยกองหน้าคนที่สองจะเล่นในตำแหน่งกองหน้า ไม่ใช่กองกลาง โดยแผนการเล่นนี้เคยเป็นที่ประสบความสำเร็จกับ ฟูลัม โดยใช้ โซลตัน เกรา ยืนอยู่ด้านหลัง บ็อบบี ซาโมรา ซึ่งทำให้พวกเขาเขาถึงรอบชิงชนะเลิศในการแข่งขันยูฟ่ายูโรปาลีก 2010

 

3. 4–3–3

 

รูปเเบบจำลองตำเเหน่งของผู้เล่นกีฬาฟุตบอล
รูปเเบบการเเผนเล่น 4-3-3

 

 

 

แผนการเล่น 4–3–3 ถูกพัฒนามากจากแผนการเล่น 4–4–2 และได้นำมาใช้โดยทีมชาติบราซิลในฟุตบอลโลก 1962 แม้ว่าแผนการเล่นนี้เคยใช้โดยทีมชาติอุรุกวันในฟุตบอลโลก 1950 และ 1954 ผู้เล่นกองกลางที่เพิ่มขึ้นมาจะมีผู้เล่นเกมรับที่แข็งแกร่ง ส่วนผู้เล่นที่เหลือจะมีหน้าที่แตกต่างกันไป โดยกองกลางทั้ง 3 คน จะเล่นแบบแคบใกล้กันเมื่อต้องป้องกัน และขยายไปทางด้านกว้างเมื่อต้นการส่งบอลและเปิดเกมรุก ส่วนกองหน้าทั้ง 3 คนจะยืนตำแหน่งกระจายอยู่ทุกด้านของสนามเพื่อการโจมตีที่หลากหลาย และยังมีฟุลแบ็กคอยช่วยสนับสนุนการทำเกมรุก เหมือนกันกับแผนการเล่น 4–4–2 เมื่อนำแผนการเล่นนี้มาใช้ในช่วงต้นเกม จะทำให้ทีมสามารถครองบอลได้ทั่วสนาม หรือสามารถเปลี่ยนจากแผนการเล่น 4–4–2 ด้วยการเพิ่มกองหน้าเข้าไป 1 คนแทนกองกลาง ซึ่งแผนนี้สามารถใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพสำหรับการเล่นต่อบอลสั้นและการเน้นการครองบอล ปัจจุบันหลายทีมใช้แผนการเล่นนี้และใช้กองกลางตัวรับ ที่แข็งแกร่ง เช่น โปร์ตู และ เชลซี ซึ่งคุมทีมโดย โชเซ มูรีนโย และอย่างยิ่งกับบาร์เซโลนาที่ได้ถึง 6 แชมป์ในฤดูกาลเดียวภายใต้การคุมทีมของ เปป กวาร์ดิโอลา

 

4. 4–3–1–2

 

รูปเเบบจำลองตำเเหน่งของผู้เล่นกีฬาฟุตบอล
รูปเเบบการเเผนเล่น 4-3-1-2

 

 

 

เป็นอีกรูปแบบหนึ่งของ 4–3–3 ซึ่งจะมีกองกลางตัวรุกตัวกลาง แผนการเล่นนี้จะเน้นไปที่การเคลื่อนที่ของกองกลางตัวรุกที่อยู่ด้านหลังกองหน้า ซึ่งแผนการเล่นนี้จะเน้นการเล่นด้านแคบหรือด้านในมากกว่า 4–3–3 และให้กองกลางตัวรุกสร้างโอกาสเพิ่มมากขึ้น แผนนี้เคยประสบความสำเร็จกับโปร์ตู ที่คุมทีมโดยโชเซ มูรีนโย ทำให้ทีมได้แชมป์ยูฟ่าคัพ 2002–03 และ ยูฟ่าแชมเปียนส์ลีก 2003–04 เช่นเดียวกันกับการ์โล อันเชลอตตี สำหรับแชมป์ยูฟ่าแชมเปียนส์ลีก 2002–03 และ เซเรียอา 2003–04 กับมิลาน และ พรีเมียร์ลีก ฤดูกาล 2009–10 กับเชลซี โดยแผนการเล่นนี้ มัสซีมีเลียโน อัลเลกรี ได้นำมาปรับใช้กับมิลาน และทำให้ได้แชมป์เซเรียอาในฤดูกาล 2010–11

 

 

5. 4–4–2 ไดมอนด์ หรือ 4–1–2–1–2

 

รูปเเบบจำลองตำเเหน่งของผู้เล่นกีฬาฟุตบอล
รูปเเบบการเเผนเล่น 4-4-2 ไดมอนด์

 

 

 

แผนการเล่น 4–4–2 ไดมอนด์ (หรือ 4–1–2–1–2) มีกองกลางที่ยืนคุมพื้นที่ตรงกลางได้ดี ส่วนด้านกว้างนั้นจะใช้ฟุลแบ็กคอยเติมเกมแทน ส่วนกองกลางตัวรับอาจจะใช้กองกลางตัวลึกแทน แต่หน้าที่สำคัญยังคงเป็นการตัดบอลก่อนจะถึงกองหลัง[17] กองกลางตัวรุกตัวกลางเป็นผู้เล่นที่คอยสร้างสรรค์เกม, คอยเก็บบอล และเปิดบอลไปด้านข้างให้ฟุลแบ็กหรือเล่นบอลกับ 2 กองหน้า[18] เมื่อทีมเสียการครองบอล กองกลางทั้ง 4 คนจะถอยลงมาช่วยเกมรับ ส่วนกองหน้าทั้ง 2 คนจะยืนรออยู่ด้านหน้าเพื่อรอเล่นเกมสวนกลับ[18] แผนนี้เป็นแผนที่ประสบความสำเร็จอย่างมากกับเอซี มิลาน ซึ่งคุมทีมโดยการ์โล อันเชลอตตี โดยได้แชมป์ยูฟ่าแชมเปียนส์ลีก 2002–03 และรองชนะเลิศในฤดูกาล 2004–05 ซึ่งในขณะนั้นมิลานมีกองกลางตัวกลางที่มีความสามารถสูงอย่าง อันเดรอา ปีร์โล และมีผู้เล่นตัวรุกอย่าง รุย กอชตา ซึ่งต่อมาเป็น กาก้า[19] โดยแผนการเล่นนี้มิลานได้เลิกใช้นับตั้งแต่การย้ายออกจากทีมของ อันดรีย์ เชฟเชนโค ในปี ค.ศ. 2006 แผนการเล่นนี้ทำให้เกิดแผนการเล่นแบบต้นคริสต์มาสขึ้น

 

 

6. 4–1–3–2

 

รูปเเบบจำลองตำเเหน่งของผู้เล่นกีฬาฟุตบอล
รูปเเบบการเเผนเล่น 4-1-3-2

 

 

 

แผนการเล่น 4–1–3–2 เป็นอีกรูปแบบหนึ่งของ 4–1–2–1–2 โดยมีกองกลางตัวรับตัวกลางที่มีความสามารถสูง ช่วยเหลือผู้เล่นกองกลางอีก 3 คนคอยสร้างเกมรุกไปด้านหน้าอย่างเต็มที่ และคอยส่งกลับคืนหลังหากทีมกำลังเสียการครองบอลจากการโต้กลับ โดยแผนการเล่นนี้จะต้องมีกองหน้าที่แข็งแกร่งเพื่อการโจมตีที่มีประสิทธิภาพ หากฝ่ายตรงข้ามมีปีกที่รวดเร็วและส่งบอลได้ดี สามารถใช้แผนนี้ด้วยการให้กองกลางทั้ง 3 คนช่วยวิ่งกลับมาช่วยเกมรับได้ โดย วาเลรี ลอบานอฟสกี เคยใช้แผนการเล่นนี้กับ ดีนาโมคียิว โดยได้แชมป์ยุโรป 3 ฤดูกาลติดต่อกัน อีกทั้งยังเห็นได้จาก ทีมชาติอังกฤษ ในฟุตบอลโลก 1966 โดย อัลฟ์ แรมซีย์

 

สรุปได้ว่าเราจะได้รู้จักกีฬาฟุตบอล หนึ่งทีมมีผู้เล่น 11 คน เป็นมี ผู้รักษาประตู 1 คน และผู้เล่นตำแหน่งอื่นอีก 10 คน ซึ่งประกอบด้วยผู้ที่ทำหน้าที่ป้องกัน ( กองหลัง) ผู้อยู่แดนกลาง (กองกลาง) และผู้บุก (กองหน้า) แล้วแต่ระบบแผนที่ใช้ โดยตำแหน่งเหล่านั้นจะบ่งบอกถึงหน้าที่และพื้นที่ในการเล่นของตำแหน่งนั้นเเละรูปเเบบเเผนต่างๆการเล่นกีฬาฟุตบอลในปัจมีทั้งหมด 6 รูปเเบบนี้มีอะไรบ้าง เเละเกิดขึ้นในช่วงปีใดเเละทีมใดที่นำมาใช้เเละถูกคิดค้นโดนใคร ผมก็หวังว่าข้อมูลที่ผมนำเสนอในวันนี้จะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยสำหรับผู้ที่สนใจ หากผู้ที่สนใจในกีฬาฟุุตบอลสามารถค้นหาขอมูลเเพิ่มได้ใน Google Chrome เเละ Internet

 

 

แผนการเล่น (ฟุตบอล).รูปเเบบเเผนต่างๆการเล่นกีฬาฟุตบอลในปัจจุบัน.[ออนไลน์].หาได้จาก https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=แผนการเล่น_(ฟุตบอล)&action=edit&section=7

แผนการเล่นสมัยใหม่..รูปเเบบเเผนต่างๆการเล่นกีฬาฟุตบอลในปัจจุบัน.[ออนไลน์].หาได้จาก https://th.wikipedia.org/wiki/แผนการเล่น_(ฟุตบอล)

Formation(association_football).รูปเเบบเเผนต่างๆการเล่นกีฬาฟุตบอลในปัจจุบัน.[ออนไลน์].หาได้จาก https://en.wikipedia.org/wiki/Formation_(association_football)

 




- หรือ -



คำศัพท์กีฬา

Youtube: @siamsporttalk
สนามทุ่งทะเลหลวง
14 มิ.ย. 60
เข้าชม 721,591 ครั้ง
สนามกีฬาราชนาวี สัตหีบ  
14 มิ.ย. 60
เข้าชม 821,286 ครั้ง
สนามกีฬากลางจังหวัดราชบุรี
14 มิ.ย. 60
เข้าชม 838,739 ครั้ง
สนามกีฬาสถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตสมุทรสาคร
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 979,627 ครั้ง
PAT Stadium (แพท สเตเดี้ยม)
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 917,515 ครั้ง
Chonburi Stadium (ชลบุรี สเตเดี้ยม)
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 1,022,124 ครั้ง
สนามลีโอ สเตเดียม
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 595,381 ครั้ง
สนามกีฬาเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา
13 มิ.ย. 60
เข้าชม 660,229 ครั้ง

ข่าวประชาสัมพันธ์สนาม