เคยสงสัยหรือไม่ว่าทำไมการออกกำลังกายถึงสามารถลดน้ำหนักและทำให้สุขภาพดีได้ นอกจากนั้นยังช่วยในการรักษาและป้องกันโรคได้มากมาย ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน โรคอ้วน รวมถึงโรคระบบภูมิคุ้มกันต่างๆ นักวิทยาศาสตร์ก็เกิดความสงสัยเช่นกัน จึงมีการศึกษากลไกของร่างกายเมื่อออกกำลังกาย

ในปี 2012 นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบฮอร์โมนที่หลั่งออกมาขณะออกกำลังกายแบบแอโรบิก นั่นคือ ฮอร์โมน “Irisin” ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่หลั่งออกมาจากกล้ามเนื้อลาย โดยฮอร์โมน Irisin มีกลไกในการทำงานคือ จะเปลี่ยนเนื้อเยื่อไขมันสีขาว (white adipose tissue) ให้กลายเป็นเนื้อเยื่อไขมันสีน้ำตาล (Brown adipose tissue) ซึ่งทำให้เกิดการเผาผลาญไขมันมากขึ้น ลดการเก็บสะสมไขมันในร่างกาย โดยความเข้มข้นของ Irisin จะเพิ่มขึ้นหลังการออกกำลังกาย อย่างไรก็ตามระดับของฮอร์โมน Irisin ในกระแสเลือดจะขึ้นอยู่กับระดับของ IrisinmRNA ที่มีอยู่ในเนื้อเยื่อของกล้ามเนื้อ การค้นพบฮอร์โมน Irisin นั้น นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า เป็นก้าวสำคัญของการเข้าใจว่าการออกกำลังกายช่วยในเรื่องของการมีสุขภาพที่ดีได้อย่างไร

ประโยชน์ของฮอร์โมน Irisin นั้นมีมากมาย หนึ่งในนั้น คือ ช่วยในการควบคุมน้ำหนักตัวได้!!!!! โดยการที่ฮอร์โมน Irisin ช่วยให้คุมน้ำหนักตัวและลดความอ้วนได้นั้นมาจากการที่เมื่อออกกำลังกายแบบแอโรบิค ร่างกายจะมีการหลั่งฮอร์โมน Irisin ออกมามากขึ้น โดยฮอร์โมนนี้จะช่วยเพิ่มกระบวนการเผาผลาญภายในร่างกายผ่านการเปลี่ยนเนื้อเยื่อไขมันสีขาว (White adipose tissue) เป็นเนื้อเยื่อไขมันสีน้ำตาล (brown adipose tissue) ซึ่งเนื้อเยื่อไขมันสีน้ำตาลจะทำให้เกิดการเผาผลาญพลังงานมากเกินกว่าพลังงานที่ใช้ในกิจกรรมการออกกำลังกายนั้นๆ จึงทำให้การออกกำลังกายช่วยในการควบคุมน้ำหนัก ลดน้ำหนัก และช่วยในผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางเมตาบอลิซึ่ม เช่น โรคเบาหวาน

นอกจากจะช่วยในเรื่องของการควบคุมน้ำหนักแล้ว การหลั่งฮอร์โมน Irisin ในขณะออกกำลังกาย เช่น การวิ่ง การเดิน หรือการว่ายน้ำ จะช่วยเพิ่มความสามารถในการจดจำ โดยการเพิ่มระดับขึ้นของฮอร์โมน Irisin จะเพิ่มการแสดงออกของ BDNF(brain-derived neurotrophic factor) โดย BDNF จะช่วยสนับสนุนและทำให้การส่งสารสื่อประสาทแข็งแกร่งยิ่งขึ้น และกระตุ้นการสร้างเซลล์ประสาทใหม่ นอกจากนี้ฮอร์โมน Irisin จะช่วยกระตุ้นการทำงานของยีนที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้และความทรงจำอีกด้วย นั่นจึงเป็นสาเหตุที่ การออกกำลังกายทำให้คนมีความจำดีขึ้น

ประโยชน์ของฮอร์โมน Irisin ยังไม่หมดเพียงเท่านั้น นักวิทยาศาสตร์ค้นพบว่าฮอร์โมน Irisin มีความเกี่ยวข้องกับการเสื่อมชราของร่างกาย โดย Dr. James Brown และคณะ ค้นพบว่าฮอร์โมน Irisin สามารถชะลอความเสื่อมของร่างกายได้ ผ่านการเพิ่มความยาวของ telomeres ซึ่ง Telomeres เป็นส่วนที่อยู่บริเวณปลายสุดของโครโมโซม ทำหน้าที่เสมือนส่วนหุ้มโครโมโซม การที่ telomere หดสั้นลงมีความเกี่ยวข้องกับโรคที่เกิดขึ้นเมื่อสูงอายุมากมาย เช่น มะเร็ง โรคหลอดเลือดสมองและหัวใจ ความจำเสื่อม และเบาหวาน Dr. James Brown ได้ทำการทดสอบในประชากรที่มีน้ำหนักปกติ พบว่าการเพิ่มขึ้นของฮอร์โมน Irisin จะทำให้ telomere ยาวขึ้น และ การเพิ่มขึ้นของฮอร์โมน Irisin จะทำให้คนดูเป็นหนุ่มสาวมากกว่าคนที่มีระดับของฮอร์โมน Irisin ต่ำ

จากที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่าฮอร์โมน Irisin ที่ได้จากการออกกำลังกายมีประโยชน์มากมาย นั่นไม่ทำให้แปลกใจเลยว่า เหตุใด การออกกำลังกายจึงเป็นเสมือนยาวิเศษ ที่ช่วยป้องกัน รักษาโรคมากมาย รวมถึงทำให้สุขภาพดีขึ้น หากคุณเป็นคนหนึ่งที่อยากดูอ่อนเยาว์ ความจำดีขึ้น และไม่มีโรค ลองหาเวลาสักนิดเพื่อเริ่มออกกำลังกาย เพียงเท่านี้คุณก็จะได้ประโยชน์จากฮอร์โมน Irisin แล้ว

บทความคุณภาพจาก .. www.psychologytoday.com